Pembahagiaan Harta Pusaka Menurut Hukum Faraid
Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh
سْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيْم
Segala puji bagi Allah, Tuhan sekelian alam. Selawat serta salam buat junjungan mulia Nabi Muhammad SAW keluarga serta para sahabat dan pengikut yang istiqamah menuruti baginda hingga ke hari kiamat.
Sahabat yang dirahmati Allah,
Pembahagian harta pusaka bertujuan untuk memberikan kepada yang berhak dan untuk membantu waris yang ditinggalkan. Syarak telah menetapkan apabila seseorang itu meninggal, hartanya akan dibahagikan mengikut pembahagian faraid. Pembahagian harta secara faraid adalah salah satu cara pembahagian harta di dalam Islam. Ayat-ayat 7, 11, 12 dan 176 dalam surah al-Nisaa menggariskan panduan berkenaan waris-waris yang berhak dan juga bahagian-bahagian yang harus diperoleh setiap waris.
Merujuk kepada kitab Mughil Muhtaj tulisan As-Sheikh Muhammad Al-Khatib As-Syarbini yang telah menyatakan bahawa antara perkara yang perlu diselesaikan ke atas harta si mati adalah zakat yang belum ditunaikan, barang-barang gadaian yang belum ditebus, hutang si mati ke atas harta yang ditinggalkan, harta sepencarian, wakaf, nazar, hibah yang telah sempurna rukunnya tetapi belum dipindah milik, perbelanjaan pengebumian, hutang dan wasiat.
Setelah diselesaikan perkara-perkara tersebut barulah baki harta itu dibahagikan menurut hukum faraid.
Dalam kitab tersebut wasiat telah ditafsirkan sebagai pemberian disandarkan atau dikaitkan sesudah mati iaitu pemberian tersebut diserahkan setelah pemberiannya sudah mati.
Pemberian wasiat orang Islam boleh diberikan dengan kadar tidak melebihi 1/3 bahagian sahaja. Wasiat yang melebihi kadar 1/3 adalah tidak berkuatkuasa kecuali mendapat persetujuan ahli waris yang lain atau kadar tersebut mesti dikurangkan sehingga sekadar 1/3 sahaja. Hukum Syarak juga telah menetapkan bahawa penerima harta pusaka melalui wasiat ini adalah seseorang yang tidak disenaraikan sebagai ahli waris.
Apakah dia hukum Faraid?
Faraid ialah berasal daripada perkataan faradha (فرض), di dalam bahasa Arab yang bererti ketentuan atau kepastian. Jika yang dimaksudkan dengannya berkaitan dengan warisan atau harta pusaka, maka ertinya ialah bahagian yang telah ditetapkan mengikut hukum syarak untuk ahli waris.
Dengan itu, jika pengertian hukum dikaitkan dengan pengertian faraid, maka makna hukum faraid ialah ketetapan yang diberikan Allah tentang kedudukan harta yang ditinggalkan oleh si mati atau hukum yang diberikan Allah dalam menangani pemerosesan pembahagian harta warisan kepada yang berhak.
Untuk mengetahui proses pembahagian yang telah ditetapkan ini, terdapat caranya atau kadarnya, siapa yang berhak menerimanya daripada kalangan ahli waris dan sebagainya, ialah melalui apa yang dinamakan ilmu faraid. Pengertian ilmu faraid menurut sebahagian ulama ialah suatu ilmu untuk mengetahui cara-cara pembahagian harta pusaka kepada yang berhak daripada kalangan ahli waris. (Mu 'jam Lughat AI-Fuqahd' h. 341).
Pembahagian harta warisan melalui cara yang terdapat di dalam ilmu faraid akan menghasilkan pembahagian yang seadil-adilnya kerana ia berdasarkan wahyu. Kadar dan bahagian masing-masing sebenamya telah ditetapkan oleh wahyu. Manusia atau pihak mahkamah misalnya, hanya berfungsi sebagai menunaikan perlaksanaan hukum Allah dalam perkara ini. Hukum atau tatacara pembahagian harta waris melalui faraid adalah wajib.
Ayat-ayat mengenai faraid ini banyak terdapat dalam al-Quran, begitu juga dalam hadis-hadis Nabi SAW.
Di antaranya ayat berikut:يوصيكم الله فى آولدكم ، للذكر مثل حظ الأنثيين فإن كن نسآء فوق أثنتين فلهن ثلثا ما ترك، وإن كانت وحدة فلها النصف.
Maksudnya: "Allah memerintahkan kamu mengenai pembahagian harta pusaka untuk anak-anak kamu, iaitu bahagian seorang anak lelaki menyamai bahagian dua orang anak perempuan. Tetapi jika anak-anak perempuan itu lebih daripada dua, maka bahagian mereka ialah dua pertiga daripada harta yang ditinggalkan oleh si mati.
Dan jika anak perempuan itu seorang sahaja maka bahagiannya ialah seperdua (separuh harta itu)……"(sehingga akhir ayat). (Surah an-Nisaa ayat 11)
Dan hadis:عن ابن عباس رضى الله عنهما عن النبى صلى الله عليه وسلم قال: اقسموا المال بين أهل الفرائض على كتاب الله تعالى.
Maksudnya: "Daripada Ibnu 'Abbas radhiallahu 'anhuma daripada Nabi Sallallahu 'Alaihi Wasallam sabdanya: "Kamu bahagi-bahagikanlah harta (pusaka) di antara ahli fard 'idh (waris) berdasarkan Kitabullah. "(Hadis riwayat Muslim dan Abu Daud)
Di zaman permulaan Islam sebagaimana yang diceritakan oleh Jabir Radhiallahu 'anhu, bahawa seorang perempuan Uanda) iaitu isteri kepada Sa'ad bin Al-Ruba'i, datang kepada Rasulullah Shallallahu 'alaihi wasallam mengadukan perihal dua orang anak perempuannya hasil perkongsiannya dengan Sa'ad. Perempuan Uanda) ini berkata: "Wahai Rasulullah, dua orang ini adalah anak perempuan Sa'ad bin Al-Ruba'i, bapa mereka telah mati syahid semasa berperang bersamamu wahai Rasulullah di Uhud.
Kemudian bapa saudara mereka berdua telah mengambil harta mereka, dia tidak memberikannya kepada mereka walau sedikitpun dan kedua mereka ini tidak akan dapat berkahwin tanpa harta." Maka Rasulullah Shallallahu 'alaihi wasallam bersabda: "Allah akan memberi keputusan hukum mengenainya."Tidak berapa lama kemudian turunlah ayat 11, surah AI-Nisa' yang telah disebutkan sebahagiannya di atas.
Setelah itu Rasulullah Sallallahu 'Alaihi Wasallam mengirim utusan kepada bapa saudara kedua anak perempuan itu untuk memaklumkan pesanan Rasulullah Sallallahu 'Alaihi Wasallam yang bermaksud: "Berikan kepada dua anak perempuan Sa'ad 2/3 dan kepada ibunya 1/8, manakala bakinya untukmu." (Hadis Jabir ini diriwayatkan oleh ahli hadis yang lima kecuali Nasa'i).
Berdasarkan ayat dan hadis Jabir di atas, adalah wajib membahagikan harta waris mengikut bahagian yang telah ditetapkan dalam faraid dan cara inilah yang paling baik bagi mencapai keadilan yang sebenar.Setiap yang wajib itu akan mendapat pahala jika dilakukan dan mendapat seksa jika ditinggalkan.
Sebagaimana yang telah disebutkan bahawa hukum faraid hanya membicarakan harta pusaka yang ditinggalkan oleh orang yang meninggal, maka yang dikira sebagai harta pusaka ialah semua harta yang dimilikinya secara sah sehingga dia meninggal.Sebaik saja dia meninggal, semua harta peninggalannya sudah dikira sebagai hak milik para ahli warisnya.
Tetapi sebelum menjadi milik ahli waris secara sab dan sempurna, ada lima perkara yang perlu dilakukan, yakni harta waris akan diproses menerusi hukum faraid melalui cara berikut:
Pertama : Perkara yang mula sekali perlu (bahkan wajib) diperhatikan ialah tentang kedudukan harta waris itu sendiri daripada segi hak dan kaitannya dengan perkara-perkara lain seperti zakat, nazar, kaffarah, haji, gadaian, denda hukum, hutang kepada Allah dan sebagainya. Dengan demikian, jika zakatnya belum dikeluarkan, maka wajib dikeluarkan. Jika sebahagiannya juga ada diperuntukkan untuk nazar oleh si mati, maka wajib ditunaikan.
Jika antara harta itu terdapat gadaian juga wajib ia diasingkan. Jika ada hutang si mati kepada Allah, maka bayarlah hutang itu. Jika semasa hidupnya sudah wajib dia menunaikan haji, tetapi dia tidak pergi menunaikannya, maka wajib juga diasingkan untuk keperluan menghajikannya (upahkan haji untuknya), begitulah seterusnya
Kedua : Setelah cara pertama yang di atas dapat disempurnakan, maka baki harta itu diperuntukkan pula untuk perbelanjaan perlaksanaan fardu kifayahnya, seperti membeli kain kafan dan keperluan pengkebumiannya menurut yang selayaknya.
Ketiga : Kemudian bakinya yang masih ada dikeluarkan untuk melunaskan segala hutangnya kepada orang lain, iaitu hutang yang sabit mengikut pengakuannya semasa hidup atau yang sabit melalui bukti-bukti yang diperakui kerana hutang itu wajib dibayar bagi pihak si mati.
Keempat : Daripada baki harta itu lagi dibayarkan (diasingkan) pula untuk keperluan wasiatnya jika ada, iaitu tidak lebih daripada 1/3 (sepertiga) daripada baki harta yang ada setelah perkara-perkara di atas diselesaikan.
Sekiranya dia mewasiatkan semua atau sebahagian hartanya, maka wasiat ini tidak diterima, tetapi cukup dikeluarkan 1/3 (sepertiga) sahaja untuk wasiatnya itu.
Kelima : Baki harta yang masih ada selepas empat perkara di atas dilakukan, maka itulah dia harta waris yang menjadi milik semua ahli waris yang berhak.Itulah juga harta yang dimaksudkan di dalam hukum faraid yang wajib dibahagi-bahagikan kepada semua ahli waris yang berhak, sesuai dengan kadar bahagian masing-masing. (Nihayah AI-Zain h. 281)
Sahabat yang di muliakan,
Telah menjadi amalan umat Islam bahawa apabila simati meninggal dunia maka waris akan membuat kenduri tahlil untuk mendoakan simati . Waris-waris perlu ingat bahawa sekiranya mereka bercadang mengadakan majlis tahlil perlulah menggunakan wang poket masing-masing dan jangan digunakan wang peninggalan simati kerana hak-hak yang wajib ditunaikan (5 perkara) di atas belum diselesaikan.
Adalah jelas di sini waris- waris tidak boleh memakan harta simati sebelum di tunaikan hak-hak simati dan dibuat pembahagian dengan ahli-ahli waris yang lain secara faraid.
Orang yang berhak kepada harta waris hanyalah orang-orang yang disebut sebagai ahli waris yang terdiri daripada pihak lelaki dan perempuan, seperti berikut:
Daripada pihak lelaki:
1. Anak lelaki
2. Anak lelaki daripada anak lelaki (cucu).
3. Bapa.
4. Datuk
5. Saudara lelaki seibu sebapa (saudara kandung)
6. Saudara lelaki sebapa
7. Saudara lelaki seibu
8. Anak lelaki daripada saudara lelaki seibu sebapa
9. Anak lelaki daripada saudara lelaki sebapa
10. Bapa saudara yang seibu sebapa dengan bapa
II. Bapa saudara yang sebapa dengan bapa
12. Anak lelaki daripada bapa saudara yang seibu sebapa
13. Anak lelaki daripada bapa saudara yang sebapa dengan bapa
14. suami
15. Orang yang memerdekakan hamba sahaya (bekas tuannya).
Daripada pihak perempuan:
1. Anak perempuan
2. Anak perempuan daripada anak lelaki
3. Ibu
4. Nenek perempuan daripada pihak ibu
5. Nenek perempuan daripada pihak bapa
6. Saudara perempuan seibu sebapa
7. Saudara perempuan sebapa.
8. Saudara perempuan seibu
9. Isteri.
10. Perempuan yang memerdekakan hambanya
Sahabat yang dikasihi,
Nabi SAW menggalakkan umatnya supaya membuat wasiat melalui sabdanya: "Tidak patut bagi seseorang muslim yang ingin berwasiat tidur selama dua malam, selagi ia tidak menulis wasiatnya disisinya".(Muttafaqun Alaihi)
Pengurusan harta sebagai bekalan kehidupan diakhirat mesti diurus dan dirancang semasa hidupnya lagi. Sebagaimana yang pernah berlaku pada zaman Rasulullah SAW. Baginda telah mengarahkan sahabat yang ingin pergi berperang agar mewasiatkan hartanya kepada orang lain. Ia bertujuan agar segala harta dan tanggungjawab yang akan ditinggalkan , sekiranya dia syahid di medan peperangan, dapat diurus dengan baik dan sempurna.
Sesungguhnya Islam telah menyusun,mengatur sistem dan kaedah terbaik bagi umatnya mengurus harta pusaka. antaranya adalah melalui kaedah wakaf, sedekah, hibah, faraid dan wasiat.
Sabda Rasulullah SAW maksudnya :
"Allah telah memberikan bahagian setiap orang yang berhak, maka tiada wasiat untuk warisnya".
(Hadis Riwayat At-Tarmizi)
Wasiat hanya boleh dilaksanakan kepada selain daripada mereka yang layak mendapatkan bahagian harta mengikut hukum faraid. Wasiat dan hutang si mati hendaklah dijelaskan dahulu sebelum harta si mati dibahagikan mengikut faraid.
Menurut ulamak feqah, wasiat hanya boleh dilaksanakan tidak lebih 1/3 daripada harta si mati. Manakala hutang pula hendaklah dilunaskan sepenuhnya oleh warisnya jika harta peninggalan si mati tidak mencukupi.
Oleh itu adalah menjadi tanggungjawab kita semua sebagai umat Islam untuk membuat wasiat dan menuliskannya dan diserahkan kepada satu "badan pemegang amanah" yang akan di pertanggungjawabkan untuk membantu menyelesaikan harta pusaka menurut hukum faraid.
Hukum Faraid dan Soal Jawab Faraid
Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh
سْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيْم
Segala puji bagi Allah, Tuhan sekelian alam. Selawat serta salam buat junjungan mulia Nabi Muhammad SAW keluarga serta para sahabat dan pengikut yang istiqamah menuruti baginda hingga ke hari kiamat.
Sahabat yang dirahmati Allah,
Firman Allah SWT maksudnya : "Allah mensyariatkan bagimu tentang (pembagian pusaka untuk) anak-anakmu. Yaitu: Bahagian seorang anak lelaki sama dengan bahagian dua orang anak perempuan; dan jika anak itu semuanya perempuan lebih dari dua, maka bagi mereka dua pertiga dari harta yang ditinggalkan; jika anak perempuan itu seorang saja, maka ia memperoleh separuh harta. Dan untuk dua orang ibu-bapa, bagi masing-masingnya seperenam dari harta yang ditinggalkan, jika yang meninggal itu mempunyai anak; jika orang yang meninggal tidak mempunyai anak dan ia diwarisi oleh ibu-bapanya (saja), maka ibunya mendapat sepertiga; jika yang meninggal itu mempunyai beberapa saudara, maka ibunya mendapat seperenam. (Pembagian-pembagian tersebut di atas) sesudah dipenuhi-dipenuhi wasiat yang ia buat atau (dan) sesudah dibayar hutangnya. (Tentang) orang tuamu dan anak-anakmu, kamu tidak mengetahui siapa di antara mereka yang lebih dekat (banyak) manfaatnya bagimu. Ini adalah ketetapan dari Allah. Sesungguhnya Allah Maha Mengetahui lagi Maha Bijaksana.(Surah an-Nisaa (4) ayat 11)
Firman Allah SWT maksudnya : "Dan bagimu (suami-suami) seperdua dari harta yang ditinggalkan oleh isteri-isterimu, jika mereka tidak mempunyai anak. Jika isteri-isterimu itu mempunyai anak, maka kamu mendapat seperempat dari harta yang ditinggalkannya sesudah dipenuhi wasiat yang mereka buat atau (dan) sesudah dibayar hutangnya. Para isteri memperoleh seperempat harta yang kamu tinggalkan jika kamu tidak mempunyai anak. Jika kamu mempunyai anak, maka para isteri memperoleh seperdelapan dari harta yang kamu tinggalkan sesudah dipenuhi wasiat yang kamu buat atau (dan) sesudah dibayar hutang-hutangmu. Jika seseorang mati, baik laki-laki maupun perempuan yang tidak meninggalkan ayah dan tidak meninggalkan anak, tetapi mempunyai seorang saudara laki-laki (seibu saja) atau seorang saudara perempuan (seibu saja), maka bagi masing-masing dari kedua jenis saudara itu seperenam harta. Tetapi jika saudara-saudara seibu itu lebih dari seorang, maka mereka bersekutu dalam yang sepertiga itu, sesudah dipenuhi wasiat yang dibuat olehnya atau sesudah dibayar hutangnya dengan tidak memberi mudharat (kepada ahli waris). (Allah menetapkan yang demikian itu sebagai) syariat yang benar-benar dari Allah, dan Allah Maha Mengetahui lagi Maha Penyantun. (Surah an-Nisaa (4) ayat 12)
Faraid (Pewarisan)
Dari segi bahasa bermakna ketetapan atau kewajipan.
Dari segi istilah bermaksud pembahagian harta pusaka kepada warisnya yang berhak menerima mengikut ketetapan Al-Quran dan sunah nabi.
RUKUN PUSAKA 3 perkara iaitu:
-Orang yang memberi pusaka
-Orang yang menerima pusaka
-Barang yang dipusaka yakni apa yang ditinggalkan oleh si mati.
SYARAT PUSAKA iaitu:
-Mati pemberi pusaka secara hakiki/hukmi atau takdiri.
-Hidup penerima pusaka secara hakiki/hukmi atau takdiri.
-Tiada yang menegah dari mempusakai harta.
Hilang hak mempusakai harta sekiranya:
-Hamba
-Membunuh dengan bertujuan untuk mendapatkan pusaka.
-Berlainan agama.
-Murtad.
WARIS LELAKI yang mendapat harta:
-Anak lelaki
-Cucu lelaki (daripada anak lelaki hingga ke bawah)
-Bapa
-Datuk lelaki
-Saudara lelaki seibu sebapa
-Saudara lelaki sebapa
-Saudara lelaki seibu
-Anak lelaki kepada saudara lelaki seibu sebapa
-Anak lelaki dari saudara lelaki sebapa
-Bapa saudara seibu sebapa (sebelah bapa)
-Bapa saudara sebapa (sebelah bapa)
-Anak lelaki bapa saudara saibu sebapa (sepupu)
-Anak lelaki bapa saudara sebapa (sepupu)
-Suami
-Tuan yang membebaskan hamba dan asabahnya
WARIS PEREMPUAN yang mendapat harta pusaka:
-Anak perempuan
-Cucu perempuan (daripada anak lelaki)
-Ibu
-Nenek sebelah ibu
-Nenek sebelah bapa
-saudara perempuan seibu sebapa
-Saudara perempuan sebapa
-Saudara perempuan seibu
-Isteri
-Puan yang memerdekakan hamba
CARA PEMBAHAGIAN FARAID
1/2 bahagian
-Suami jika mati tidak meninggalkan anak dan cucu daripada anak lelaki.
-Seorang saudara perempuan seibu sebapa jika simati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< bapa dan datuk.
< saudara perempuan yang lain.
< saudara lelaki seibu sebapa.
-Seorang saudara perempuan sebapa jika si mati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< bapa dan datuk.
< saudara perempuan yang lain.
< saudara lelaki sebapa.
< saudara lelaki atau saudara perempuan seibu sebapa.
-Seorang anak perempuan jika simati tidak meninggalkan:
< anak perempuan yang lain.
< anak.
-Seorang cucu perempuan daripada anak lelaki jika simati meninggalkan:
< cucu yang lain.
< anak.
1/4 bahagian
-suami jika simati meninggalkan anak dan cucu daripada anak lelaki.
-Isteri jika simati tidak meninggalkan anak dan cucu daripada anak lelaki.
1/8 bahagian
-Isteri jika simati meninggalkan anak dan cucu daripada anak lelaki.
2/3 bahagian
-Dua orang saudara perempuan seibu sebapa atau lebih jika simati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< bapa atau datuk.
< saudara lelaki seibu sebapa.
-Dua saudara perempuan seibu sebapa atau lebih jika simati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu dari anak lelaki.
< bapa dan datuk.
< saudara lelaki sebapa.
< saudara lelaki atau perempuan seibu sebapa.
-Dua anak perempuan seibu sebapa atau lebih jika simati tidak meninggalkan anak lelaki.
-Dua orang cucu perempuan daripada anak lelaki jiak simati tidak meninggalkan:
< cucu lelaki daripada anak lelaki.
< anak.
1/3 bahagian
-Ibu jika simati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< dua orang atau lebih saudara lelaki atau perempuan.
-Dua orang saudara seibu sebapa atau lebih jika simati tidak meninggalkan;
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< bapa dan datuk.
-Seorang saudara perempuan seibu atau lebih.
1/6 bahagian
-Bapa jika simati meninggalkan anak dan cucu dari anak lelaki.
-Ibu jika simati meninggalkan;
< anak dan cucu dari anak lelaki
< setelah tiada bapa.
-Nenek (dari kedua-dua pihak) jika si mati tidak meninggalkan ibu.
-Saudara perempuan sebapa jika simati:
< meninggalkan seorang saudara perempuan seibu sebapa.
< tidak meninggalkan saudara lelaki seibu sebapa.
< tidak meninggalkan saudara sebapa.
< tidak meninggalkan anak dan cucu dari anak lelaki.
< tidak meninggalkan bapa atau datuk.
< tidak meninggalkan saudara perempuan seibu sebapa dua orang keatas.
-Seorang saudara sama ada lelaki atau perempuan jika simati:
< meninggalkan seorang anak.
< tidak meninggalkan anak dan cucu dari anak lelaki.
< tidak meninggalkan bapa dan datuk.
-Seorang cucu perempuan atau lebih dari anak lelaki jika simati:
< meninggalkan seorang anak.
< tidak meninggalkan anak lelaki dan cucu daripada anak lelaki.
Soalan Hukum Faraid :
Soalan Pertama :
Seorang lelaki meninggal dunia dengan meninggalkan seorang isteri dan 4 orang anak lelaki dan 2 orang anak perempuan.( 2 orang anak lelaki daripada isterinya yang pertama dan 2 orang anak lelaki dan 2 orang anak perempuan dengan isterinya kedua). Ibu dan bapa simati telah lama meninggal dunia. Harta peninggalan simati berjumlah rm 5000.00, si mati juga mempunyai anak tiri perempuan seorang bersama isterinya yang pertama. Bagaimana cara pembahagian mengikut hukum faraid?
Jawapannya :
Nisbah kepada si mati, maka anak -anaknya adalah sama, sama ada daripada isteri pertama atau yang kedua, dan yang dikira sebagai anaknya itu ialah anak kandung hasil daripada perkahwinan yang sah. Dalam hal ini tidak termasuk anak tiri perempuan (anak perempuan daripada isterinya yang pertama).
Yang membezakan mereka hanyalah daripada lelaki dan perempuan dalam pandangan ilmu faraid, di mana pihak lelaki mendapat kadar dua bahagian daripada bahagian perempuan. Dalam kes seperti ini si isteri mendapat 1/8 daripada harta peninggalan suamiya. Jadi mengikut hukum faraid harta berkenaan tidak boleh dibahagi-bahagikan kepada anak tiri perempuan daripada isteri pertama si mati. Pembahagian harta waris yang berjumlah rm5,000.00 itu adalah seperti berikut:
Seorang isteri mendapat -1/8, 4 orang anak lelaki dan 2 orang anak perempuan(termasuk anak-anak daripada isteri pertama dan kedua) akan mendapat bahagian daripada baki selepas ditolak bahagian isteri simati. ('ashabah).
Pengertian 'ashabah ialah: "Baki daripada yang 1/8 mereka bahagi-bahagikan bersama dengan mengambil kira bahawa bahagian seorang lelaki sama seperti bahagian dua orang perempuan, ia disebut di dalam al-Quran dengan perkataan: للذكر مثل حظ الأنثيين
Huraiannya :
Hartanya : rm 5,000.00
Isteri mendapat 1/8 bahagian : rm 625.00
Baki : rm 5000.00 - 625.00 = rm 4375.00
rm 4375 dibahagi kepada 10 bahagian = rm 437.00
2 orang anak perempuan = rm 437.50 x 2 orang = rm 875.00
4 orang anak lelaki = rm 875.00 x 4 orang = rm 3,500.00
Wallahu a'lam.
Soalan Kedua :
Seorang lelaki meninggal dunia tidak meninggalkan anak, yang ditinggalkan adalah seorang isteri, ibu kandung dan 3 adik perempuan dan 1 adik lelaki. Harta yang ditinggalkan adalah berjumlah rm 100,000.00. Bagaimanakah cara pembahagian mengikut hukum faraid?
Jawapannya :
Hartanya : rm 100,000.00
Isteri mendapat 1/4 bahagian = rm 25,000.00
Ibu mendapat 1/6 bahagian = rm 33,333.33
Adik perempuan (3 org) dan lelaki (1org) mendapat 1/3 bahagian = rm 41,666.67
Pembahagian untuk adik-adik perempuan dan lelaki dibahagikan sama banyak oleh itu rm 41,666.67 dibahagikan kepada 4 bahagian iaitu rm 10,416.66 (bahagian setiap orang).
Wallahu a'lam.
Soalan Ketiga :
Saya ingin meminta nasihat ustaz tentang pembahagiaan harta. Si mati mempunyai 2 orang isteri. Isteri pertama tidak mempunyai zuriat kandung dan dia telah mengambil 2 orang anak angkat yang ber "bin" serta ber "binti" kan si mati. Manakala isteri kedua si mati mempunyai 5 orang anak kandung. Mengikut hukum faraid, isteri akan mendapat bahagian tersendiri, tetapi masalahnya dia merupakan warga asing yang hanya mempunyai visa dan tidak mempunyai mykad. Adakah isteri kedua si mati boleh menuntut harta peninggalan suaminya mengikut bahagian yang telah ditetapkan mengikut faraid? Dan adakah anak-anak angkat yang ber "bin/binti" si mati boleh menerima harta peningalan si mati? Adakah isteri pertama boleh menuntut harta sepencarian dari harta peninggalan suami? Sekian, saya dahului dengan ribuan terima kasih.
Jawapannya :
1) Harta sepencarian layak diperolehi oleh isteri melihat kepada sejauhmana sumbangannya terhadap harta perolehan suami. Dalam hal ini tidak ada beza antara isteri pertama dan isteri kedua. Jika isteri pertama berhak menuntut harta sepencarian, maka isteri kedua juga berhak menuntutnya, namun hendaklah dibuktikan sumbangan dan peranan masing-masing. Biasanya, proses tuntutan harta sepencarian dibuat melalui Mahkamah Syari’ah.
2) Anak angkat tidak berhak memperolehi harta peninggalan si mati kecuali jika si mati ada meninggalkan wasiat untuk mereka sebelum ia mati. Anak angkat tidak boleh dimasukkan ke dalam senarai ahli-ahli waris kerana ia bercanggah dengan ketetapan Syari’at. Sekalipun ia berbin atau berbintikan kepada si mati, namun dari segi Syarak ia tetap bukan anak kandung dan tidak berhak mewarisi harta si mati. Malah perbuatan membin atau membintikan seseorang kepada bukan bapanya merupakan dosa besar dalam Islam. Di dalam surah al-Ahzab, Allah berfirman yang bermaksud : “..Dan Dia juga (yakni Allah) tidak menjadikan anak-anak angkat kamu sebagai anak kamu sendiri. Segala yang kamu dakwakan mengenai perkara-perkara tersebut itu hanyalah perkataan kamu dengan mulut kamu sahaja...." (Surah al-Ahzab ayat 4).
Dia berfirman lagi; "....Panggil lah anak-anak angkat itu dengan ber"bin"kan kepada bapa-bapa mereka sendiri. Cara itulah yang lebih adil di sisi Allah..." (Surah ai-Ahzab ayat 5).
3) Orang yang telah disenaraikan oleh Syarak sebagai ahli waris tidak ada sesiapapun boleh menafikan haknya untuk mewarisi harta si mati. Walaupun ibu saudara warga asing, kedudukan beliau sebagai isteri si mati tetap diiktiraf oleh Syarak kerana Syarak tidak menilai berdasarkan jenis bangsa atau tempat tinggal, tetapi menilai berdasarkan hak dan hukum. Oleh demikian, bahagian untuk isteri iaitu 1/8 hendaklah dibahagi sama-rata oleh kedua-dua isteri si mati. Baki daripada harta simati hendaklah dibahagikan kepada 5 orang anak simati. Soalannya tidak jelas 5 orang anak itu lelaki atau perempuan? Jika terdapat lelaki dan perempuan maka pembahagiaannya anak lelaki mendapat dua bahagiaan daripada anak perempuan.
Wallahu a'lam.
Soalan Keempat :
Saya ingin bertanya bagaimana pembhagian harta peninggalan arwah ibu saya mengikut faraid kepada :
1. Bapa
2.Ibu arwah mak
3.Abang sulung saya yang sudah berkahwin & ada 2 orang anak (lelaki dan perempuan)
4.Seorang lagi abang dan adik lelaki saya yang belum berkahwin
5.Saya(anak perempuan) yang sudah berkahwin tetapi tiada anak.
6. 3 orang adik perempuan saya yang belum berkahwin
Saya berharap persoalan ini dapat dirungkaikan. Terima kasih .
Jawapannya :
Berdasarkan penerangan saudari, Ibu saudari meninggal dengan meninggalkan waris-waris berikut;
1. Suami
2. Ibu (iaitu nenek saudari)
3. 3 orang anak lelaki
4. 4 anak perempuan
5. Cucu-cucu.
Pembahagian faraidnya adalah seperti berikut;
1. Suami; akan mendapat 1/4 dari harta peninggalan.
2. Ibu; akan mendapat 1/6 dari harta peninggalan.
3. Baki harta akan di kongsi oleh anak-anak lelaki dan perempuan dengan nisbah 2:1, yakni anak lelaki akan mendapat sekali ganda bahagian anak perempuan.
4. Adapun cucu-cucu; mereka terhalang dari mendapat harta peninggalan kerana si mati mempunyai anak-anak.
Jika harta dibahagi 12 bahagian, maka suami akan mendapat 4 bahagian (1/4 dari 12), ibu mendapat 2 bahagian (1/6 dari 12) dan bahagian selebihnya (iaitu 6 bahagian) diagihkan antara anak-anak mengikut nisbah tadi. Dua bahagian anak perempuan sama dengan satu bahagian anak lelaki.
Wallahu a'lam.
Soalan Kelima :
Bagaimana fixed asset seperti, rumah, tanah dikira di dalam pembahagian harta pusaka kepada pewaris yg terdiri dari beberapa org.
Jawapannya :
بسم الله
والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه ومن والاه أما بعد
Harta pusaka yang berbentuk aset yang tidak boleh dibahagi antara waris-waris, cara pembahagiannya: menisbahkan bahagian setiap waris kepada harta itu. Kemudian, mereka dianggap memiliki aset tersebut secara isytirak (bersekutu).
Contoh: Seorang lelaki mati meninggalkan seorang isteri dan seorang seorang anak lelaki. Harta yang ditinggalkan ialah: sebuah banglo dan sebuah kereta.
Penyelesaian: isteri mendapat 1/8, dan anak lelaki mendapat lebihan harta iaitu 7/8. Maka, pemilikan isteri terhadap banglo ialah 1/8, dan pemilikannya terhadap kereta ialah 1/8. Manakala anak lelaki mendapat pemilikan 7/8 daripada banglo, dan 7/8 daripada kereta.
Ertinya, apabila mereka (isteri dan anak lelaki simati) menyewakan rumah banglo dan kereta itu, keuntungannya hendaklah dibahagi berdasarkan nisbah 1:7. Begitu juga jika mereka menjual aset-aset itu, harganya dibahagi antara mereka berdua dengan nisbah 1:7 (isteri: 1. anak lelaki: 7).
Tetapi selama harta-harta itu tidak dijual, maka selagi itulah pemilikan mereka adalah secara isytirak.
Cara ini dinamakan dalam ilmu faraid sebagai cara nisbah. Ada satu lagi cara iaitu cara Qirath. Tapi cara ini agak rumit dan dianggap oleh sesetengah ulama moden sebagai tidak praktikal.
Wallahu a'lam.
rujukan:
- atTahqiqaat al-Mardhiyyah m/s 200
Sahabat yang dikasihi,
Marilah kita menggunakan hukum faraid dalam pembahagian harta pusaka untuk melaksanakan perintah Allah SWT dalam al-Quran dan mengikut sunah Nabi SAW. Sekiranya kita gagal mengunakan cara yang betul dalam pembahagian harta tersebut maka kita telah melakukan kezaliman kepada waris yang sepatutnya mendapat harta mereka yang ditinggalkan oleh warisanya. Tetapi jika ahli-ahli waris bersetuju untuk memberikan kepada salah seorang ahli waris lain dan tidak berhajat menuntutnya itu adalah hak mereka. Tetapi jika mereka menuntut harta mereka kepada pemegang amanah (ahli waris yang diamanahkan) maka hak itu wajib diberikannya kerana di hari akhirat nanti tuntutannya akan dibuat dihadapan Allah SWT.
Hukum Faraid dan Soal Jawab Faraid
Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh
سْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيْم
Segala puji bagi Allah, Tuhan sekelian alam. Selawat serta salam buat junjungan mulia Nabi Muhammad SAW keluarga serta para sahabat dan pengikut yang istiqamah menuruti baginda hingga ke hari kiamat.
Sahabat yang dirahmati Allah,
Firman Allah SWT maksudnya : "Allah mensyariatkan bagimu tentang (pembagian pusaka untuk) anak-anakmu. Yaitu: Bahagian seorang anak lelaki sama dengan bahagian dua orang anak perempuan; dan jika anak itu semuanya perempuan lebih dari dua, maka bagi mereka dua pertiga dari harta yang ditinggalkan; jika anak perempuan itu seorang saja, maka ia memperoleh separuh harta. Dan untuk dua orang ibu-bapa, bagi masing-masingnya seperenam dari harta yang ditinggalkan, jika yang meninggal itu mempunyai anak; jika orang yang meninggal tidak mempunyai anak dan ia diwarisi oleh ibu-bapanya (saja), maka ibunya mendapat sepertiga; jika yang meninggal itu mempunyai beberapa saudara, maka ibunya mendapat seperenam. (Pembagian-pembagian tersebut di atas) sesudah dipenuhi-dipenuhi wasiat yang ia buat atau (dan) sesudah dibayar hutangnya. (Tentang) orang tuamu dan anak-anakmu, kamu tidak mengetahui siapa di antara mereka yang lebih dekat (banyak) manfaatnya bagimu. Ini adalah ketetapan dari Allah. Sesungguhnya Allah Maha Mengetahui lagi Maha Bijaksana.(Surah an-Nisaa (4) ayat 11)
Firman Allah SWT maksudnya : "Dan bagimu (suami-suami) seperdua dari harta yang ditinggalkan oleh isteri-isterimu, jika mereka tidak mempunyai anak. Jika isteri-isterimu itu mempunyai anak, maka kamu mendapat seperempat dari harta yang ditinggalkannya sesudah dipenuhi wasiat yang mereka buat atau (dan) sesudah dibayar hutangnya. Para isteri memperoleh seperempat harta yang kamu tinggalkan jika kamu tidak mempunyai anak. Jika kamu mempunyai anak, maka para isteri memperoleh seperdelapan dari harta yang kamu tinggalkan sesudah dipenuhi wasiat yang kamu buat atau (dan) sesudah dibayar hutang-hutangmu. Jika seseorang mati, baik laki-laki maupun perempuan yang tidak meninggalkan ayah dan tidak meninggalkan anak, tetapi mempunyai seorang saudara laki-laki (seibu saja) atau seorang saudara perempuan (seibu saja), maka bagi masing-masing dari kedua jenis saudara itu seperenam harta. Tetapi jika saudara-saudara seibu itu lebih dari seorang, maka mereka bersekutu dalam yang sepertiga itu, sesudah dipenuhi wasiat yang dibuat olehnya atau sesudah dibayar hutangnya dengan tidak memberi mudharat (kepada ahli waris). (Allah menetapkan yang demikian itu sebagai) syariat yang benar-benar dari Allah, dan Allah Maha Mengetahui lagi Maha Penyantun. (Surah an-Nisaa (4) ayat 12)
Faraid (Pewarisan)
Dari segi bahasa bermakna ketetapan atau kewajipan.
Dari segi istilah bermaksud pembahagian harta pusaka kepada warisnya yang berhak menerima mengikut ketetapan Al-Quran dan sunah nabi.
RUKUN PUSAKA 3 perkara iaitu:
-Orang yang memberi pusaka
-Orang yang menerima pusaka
-Barang yang dipusaka yakni apa yang ditinggalkan oleh si mati.
SYARAT PUSAKA iaitu:
-Mati pemberi pusaka secara hakiki/hukmi atau takdiri.
-Hidup penerima pusaka secara hakiki/hukmi atau takdiri.
-Tiada yang menegah dari mempusakai harta.
Hilang hak mempusakai harta sekiranya:
-Hamba
-Membunuh dengan bertujuan untuk mendapatkan pusaka.
-Berlainan agama.
-Murtad.
WARIS LELAKI yang mendapat harta:
-Anak lelaki
-Cucu lelaki (daripada anak lelaki hingga ke bawah)
-Bapa
-Datuk lelaki
-Saudara lelaki seibu sebapa
-Saudara lelaki sebapa
-Saudara lelaki seibu
-Anak lelaki kepada saudara lelaki seibu sebapa
-Anak lelaki dari saudara lelaki sebapa
-Bapa saudara seibu sebapa (sebelah bapa)
-Bapa saudara sebapa (sebelah bapa)
-Anak lelaki bapa saudara saibu sebapa (sepupu)
-Anak lelaki bapa saudara sebapa (sepupu)
-Suami
-Tuan yang membebaskan hamba dan asabahnya
WARIS PEREMPUAN yang mendapat harta pusaka:
-Anak perempuan
-Cucu perempuan (daripada anak lelaki)
-Ibu
-Nenek sebelah ibu
-Nenek sebelah bapa
-saudara perempuan seibu sebapa
-Saudara perempuan sebapa
-Saudara perempuan seibu
-Isteri
-Puan yang memerdekakan hamba
CARA PEMBAHAGIAN FARAID
1/2 bahagian
-Suami jika mati tidak meninggalkan anak dan cucu daripada anak lelaki.
-Seorang saudara perempuan seibu sebapa jika simati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< bapa dan datuk.
< saudara perempuan yang lain.
< saudara lelaki seibu sebapa.
-Seorang saudara perempuan sebapa jika si mati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< bapa dan datuk.
< saudara perempuan yang lain.
< saudara lelaki sebapa.
< saudara lelaki atau saudara perempuan seibu sebapa.
-Seorang anak perempuan jika simati tidak meninggalkan:
< anak perempuan yang lain.
< anak.
-Seorang cucu perempuan daripada anak lelaki jika simati meninggalkan:
< cucu yang lain.
< anak.
1/4 bahagian
-suami jika simati meninggalkan anak dan cucu daripada anak lelaki.
-Isteri jika simati tidak meninggalkan anak dan cucu daripada anak lelaki.
1/8 bahagian
-Isteri jika simati meninggalkan anak dan cucu daripada anak lelaki.
2/3 bahagian
-Dua orang saudara perempuan seibu sebapa atau lebih jika simati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< bapa atau datuk.
< saudara lelaki seibu sebapa.
-Dua saudara perempuan seibu sebapa atau lebih jika simati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu dari anak lelaki.
< bapa dan datuk.
< saudara lelaki sebapa.
< saudara lelaki atau perempuan seibu sebapa.
-Dua anak perempuan seibu sebapa atau lebih jika simati tidak meninggalkan anak lelaki.
-Dua orang cucu perempuan daripada anak lelaki jiak simati tidak meninggalkan:
< cucu lelaki daripada anak lelaki.
< anak.
1/3 bahagian
-Ibu jika simati tidak meninggalkan:
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< dua orang atau lebih saudara lelaki atau perempuan.
-Dua orang saudara seibu sebapa atau lebih jika simati tidak meninggalkan;
< anak dan cucu daripada anak lelaki.
< bapa dan datuk.
-Seorang saudara perempuan seibu atau lebih.
1/6 bahagian
-Bapa jika simati meninggalkan anak dan cucu dari anak lelaki.
-Ibu jika simati meninggalkan;
< anak dan cucu dari anak lelaki
< setelah tiada bapa.
-Nenek (dari kedua-dua pihak) jika si mati tidak meninggalkan ibu.
-Saudara perempuan sebapa jika simati:
< meninggalkan seorang saudara perempuan seibu sebapa.
< tidak meninggalkan saudara lelaki seibu sebapa.
< tidak meninggalkan saudara sebapa.
< tidak meninggalkan anak dan cucu dari anak lelaki.
< tidak meninggalkan bapa atau datuk.
< tidak meninggalkan saudara perempuan seibu sebapa dua orang keatas.
-Seorang saudara sama ada lelaki atau perempuan jika simati:
< meninggalkan seorang anak.
< tidak meninggalkan anak dan cucu dari anak lelaki.
< tidak meninggalkan bapa dan datuk.
-Seorang cucu perempuan atau lebih dari anak lelaki jika simati:
< meninggalkan seorang anak.
< tidak meninggalkan anak lelaki dan cucu daripada anak lelaki.
Soalan Hukum Faraid :
Soalan Pertama :
Seorang lelaki meninggal dunia dengan meninggalkan seorang isteri dan 4 orang anak lelaki dan 2 orang anak perempuan.( 2 orang anak lelaki daripada isterinya yang pertama dan 2 orang anak lelaki dan 2 orang anak perempuan dengan isterinya kedua). Ibu dan bapa simati telah lama meninggal dunia. Harta peninggalan simati berjumlah rm 5000.00, si mati juga mempunyai anak tiri perempuan seorang bersama isterinya yang pertama. Bagaimana cara pembahagian mengikut hukum faraid?
Jawapannya :
Nisbah kepada si mati, maka anak -anaknya adalah sama, sama ada daripada isteri pertama atau yang kedua, dan yang dikira sebagai anaknya itu ialah anak kandung hasil daripada perkahwinan yang sah. Dalam hal ini tidak termasuk anak tiri perempuan (anak perempuan daripada isterinya yang pertama).
Yang membezakan mereka hanyalah daripada lelaki dan perempuan dalam pandangan ilmu faraid, di mana pihak lelaki mendapat kadar dua bahagian daripada bahagian perempuan. Dalam kes seperti ini si isteri mendapat 1/8 daripada harta peninggalan suamiya. Jadi mengikut hukum faraid harta berkenaan tidak boleh dibahagi-bahagikan kepada anak tiri perempuan daripada isteri pertama si mati. Pembahagian harta waris yang berjumlah rm5,000.00 itu adalah seperti berikut:
Seorang isteri mendapat -1/8, 4 orang anak lelaki dan 2 orang anak perempuan(termasuk anak-anak daripada isteri pertama dan kedua) akan mendapat bahagian daripada baki selepas ditolak bahagian isteri simati. ('ashabah).
Pengertian 'ashabah ialah: "Baki daripada yang 1/8 mereka bahagi-bahagikan bersama dengan mengambil kira bahawa bahagian seorang lelaki sama seperti bahagian dua orang perempuan, ia disebut di dalam al-Quran dengan perkataan: للذكر مثل حظ الأنثيين
Huraiannya :
Hartanya : rm 5,000.00
Isteri mendapat 1/8 bahagian : rm 625.00
Baki : rm 5000.00 - 625.00 = rm 4375.00
rm 4375 dibahagi kepada 10 bahagian = rm 437.00
2 orang anak perempuan = rm 437.50 x 2 orang = rm 875.00
4 orang anak lelaki = rm 875.00 x 4 orang = rm 3,500.00
Wallahu a'lam.
Soalan Kedua :
Seorang lelaki meninggal dunia tidak meninggalkan anak, yang ditinggalkan adalah seorang isteri, ibu kandung dan 3 adik perempuan dan 1 adik lelaki. Harta yang ditinggalkan adalah berjumlah rm 100,000.00. Bagaimanakah cara pembahagian mengikut hukum faraid?
Jawapannya :
Hartanya : rm 100,000.00
Isteri mendapat 1/4 bahagian = rm 25,000.00
Ibu mendapat 1/6 bahagian = rm 33,333.33
Adik perempuan (3 org) dan lelaki (1org) mendapat 1/3 bahagian = rm 41,666.67
Pembahagian untuk adik-adik perempuan dan lelaki dibahagikan sama banyak oleh itu rm 41,666.67 dibahagikan kepada 4 bahagian iaitu rm 10,416.66 (bahagian setiap orang).
Wallahu a'lam.
Soalan Ketiga :
Saya ingin meminta nasihat ustaz tentang pembahagiaan harta. Si mati mempunyai 2 orang isteri. Isteri pertama tidak mempunyai zuriat kandung dan dia telah mengambil 2 orang anak angkat yang ber "bin" serta ber "binti" kan si mati. Manakala isteri kedua si mati mempunyai 5 orang anak kandung. Mengikut hukum faraid, isteri akan mendapat bahagian tersendiri, tetapi masalahnya dia merupakan warga asing yang hanya mempunyai visa dan tidak mempunyai mykad. Adakah isteri kedua si mati boleh menuntut harta peninggalan suaminya mengikut bahagian yang telah ditetapkan mengikut faraid? Dan adakah anak-anak angkat yang ber "bin/binti" si mati boleh menerima harta peningalan si mati? Adakah isteri pertama boleh menuntut harta sepencarian dari harta peninggalan suami? Sekian, saya dahului dengan ribuan terima kasih.
Jawapannya :
1) Harta sepencarian layak diperolehi oleh isteri melihat kepada sejauhmana sumbangannya terhadap harta perolehan suami. Dalam hal ini tidak ada beza antara isteri pertama dan isteri kedua. Jika isteri pertama berhak menuntut harta sepencarian, maka isteri kedua juga berhak menuntutnya, namun hendaklah dibuktikan sumbangan dan peranan masing-masing. Biasanya, proses tuntutan harta sepencarian dibuat melalui Mahkamah Syari’ah.
2) Anak angkat tidak berhak memperolehi harta peninggalan si mati kecuali jika si mati ada meninggalkan wasiat untuk mereka sebelum ia mati. Anak angkat tidak boleh dimasukkan ke dalam senarai ahli-ahli waris kerana ia bercanggah dengan ketetapan Syari’at. Sekalipun ia berbin atau berbintikan kepada si mati, namun dari segi Syarak ia tetap bukan anak kandung dan tidak berhak mewarisi harta si mati. Malah perbuatan membin atau membintikan seseorang kepada bukan bapanya merupakan dosa besar dalam Islam. Di dalam surah al-Ahzab, Allah berfirman yang bermaksud : “..Dan Dia juga (yakni Allah) tidak menjadikan anak-anak angkat kamu sebagai anak kamu sendiri. Segala yang kamu dakwakan mengenai perkara-perkara tersebut itu hanyalah perkataan kamu dengan mulut kamu sahaja...." (Surah al-Ahzab ayat 4).
Dia berfirman lagi; "....Panggil lah anak-anak angkat itu dengan ber"bin"kan kepada bapa-bapa mereka sendiri. Cara itulah yang lebih adil di sisi Allah..." (Surah ai-Ahzab ayat 5).
3) Orang yang telah disenaraikan oleh Syarak sebagai ahli waris tidak ada sesiapapun boleh menafikan haknya untuk mewarisi harta si mati. Walaupun ibu saudara warga asing, kedudukan beliau sebagai isteri si mati tetap diiktiraf oleh Syarak kerana Syarak tidak menilai berdasarkan jenis bangsa atau tempat tinggal, tetapi menilai berdasarkan hak dan hukum. Oleh demikian, bahagian untuk isteri iaitu 1/8 hendaklah dibahagi sama-rata oleh kedua-dua isteri si mati. Baki daripada harta simati hendaklah dibahagikan kepada 5 orang anak simati. Soalannya tidak jelas 5 orang anak itu lelaki atau perempuan? Jika terdapat lelaki dan perempuan maka pembahagiaannya anak lelaki mendapat dua bahagiaan daripada anak perempuan.
Wallahu a'lam.
Soalan Keempat :
Saya ingin bertanya bagaimana pembhagian harta peninggalan arwah ibu saya mengikut faraid kepada :
1. Bapa
2.Ibu arwah mak
3.Abang sulung saya yang sudah berkahwin & ada 2 orang anak (lelaki dan perempuan)
4.Seorang lagi abang dan adik lelaki saya yang belum berkahwin
5.Saya(anak perempuan) yang sudah berkahwin tetapi tiada anak.
6. 3 orang adik perempuan saya yang belum berkahwin
Saya berharap persoalan ini dapat dirungkaikan. Terima kasih .
Jawapannya :
Berdasarkan penerangan saudari, Ibu saudari meninggal dengan meninggalkan waris-waris berikut;
1. Suami
2. Ibu (iaitu nenek saudari)
3. 3 orang anak lelaki
4. 4 anak perempuan
5. Cucu-cucu.
Pembahagian faraidnya adalah seperti berikut;
1. Suami; akan mendapat 1/4 dari harta peninggalan.
2. Ibu; akan mendapat 1/6 dari harta peninggalan.
3. Baki harta akan di kongsi oleh anak-anak lelaki dan perempuan dengan nisbah 2:1, yakni anak lelaki akan mendapat sekali ganda bahagian anak perempuan.
4. Adapun cucu-cucu; mereka terhalang dari mendapat harta peninggalan kerana si mati mempunyai anak-anak.
Jika harta dibahagi 12 bahagian, maka suami akan mendapat 4 bahagian (1/4 dari 12), ibu mendapat 2 bahagian (1/6 dari 12) dan bahagian selebihnya (iaitu 6 bahagian) diagihkan antara anak-anak mengikut nisbah tadi. Dua bahagian anak perempuan sama dengan satu bahagian anak lelaki.
Wallahu a'lam.
Soalan Kelima :
Bagaimana fixed asset seperti, rumah, tanah dikira di dalam pembahagian harta pusaka kepada pewaris yg terdiri dari beberapa org.
Jawapannya :
بسم الله
والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه ومن والاه أما بعد
Harta pusaka yang berbentuk aset yang tidak boleh dibahagi antara waris-waris, cara pembahagiannya: menisbahkan bahagian setiap waris kepada harta itu. Kemudian, mereka dianggap memiliki aset tersebut secara isytirak (bersekutu).
Contoh: Seorang lelaki mati meninggalkan seorang isteri dan seorang seorang anak lelaki. Harta yang ditinggalkan ialah: sebuah banglo dan sebuah kereta.
Penyelesaian: isteri mendapat 1/8, dan anak lelaki mendapat lebihan harta iaitu 7/8. Maka, pemilikan isteri terhadap banglo ialah 1/8, dan pemilikannya terhadap kereta ialah 1/8. Manakala anak lelaki mendapat pemilikan 7/8 daripada banglo, dan 7/8 daripada kereta.
Ertinya, apabila mereka (isteri dan anak lelaki simati) menyewakan rumah banglo dan kereta itu, keuntungannya hendaklah dibahagi berdasarkan nisbah 1:7. Begitu juga jika mereka menjual aset-aset itu, harganya dibahagi antara mereka berdua dengan nisbah 1:7 (isteri: 1. anak lelaki: 7).
Tetapi selama harta-harta itu tidak dijual, maka selagi itulah pemilikan mereka adalah secara isytirak.
Cara ini dinamakan dalam ilmu faraid sebagai cara nisbah. Ada satu lagi cara iaitu cara Qirath. Tapi cara ini agak rumit dan dianggap oleh sesetengah ulama moden sebagai tidak praktikal.
Wallahu a'lam.
rujukan:
- atTahqiqaat al-Mardhiyyah m/s 200
Sahabat yang dikasihi,
Marilah kita menggunakan hukum faraid dalam pembahagian harta pusaka untuk melaksanakan perintah Allah SWT dalam al-Quran dan mengikut sunah Nabi SAW. Sekiranya kita gagal mengunakan cara yang betul dalam pembahagian harta tersebut maka kita telah melakukan kezaliman kepada waris yang sepatutnya mendapat harta mereka yang ditinggalkan oleh warisanya. Tetapi jika ahli-ahli waris bersetuju untuk memberikan kepada salah seorang ahli waris lain dan tidak berhajat menuntutnya itu adalah hak mereka. Tetapi jika mereka menuntut harta mereka kepada pemegang amanah (ahli waris yang diamanahkan) maka hak itu wajib diberikannya kerana di hari akhirat nanti tuntutannya akan dibuat dihadapan Allah SWT.
1 comment:
Salam,
1)Boleh saya tahu bagaimana kedudukannya jika wanita yang belum berkahwin meninggal dunia dan meninggalkan seorang bapa, ibu, tiada atuk dan nenek, tetapi mempunyai 4 adik beradik lelaki dan 2 adik beradik perempuan? Adakah harta faraid turut diberikan kepada bapa dan ibu saudara kedua - dua belah (ibu dan ayah) atau tidak?
2)Apakah yang lebih Allah SWT sukai mengambil bahagian Faraid atau melepaskannya dan meredhakan ia dibahagikan sesama saudara yang lain?
Terima kasih
Post a Comment